امروزه تهیه ی دستکش کار و یا دستکش ایمنی، در مکان های صنعتی و به طور کلی مکان های کاری یک لازمه و امر بایدی محسوب می گردد چرا که اولین عضوی که در معرض آسیب قرار دارد و بیشترین میزان صدمات کاری را به خود اختصاص می دهد، دست، است. طبق آمار منتشر شده بیش از 60% افرادی که در اثر آسیب به مراکز درمانی و بیمارستان ها مراجعه می کنند، افرادی هستند که دستکش کار نداشته اند و آسیب های کاری گریبان گیر آن ها شده است.
برای هر صنعت و شغل، دستکش کار مخصوص به آن وجود دارد که هر کارفرما و یا فردی برای حفظ سلامت کارگران و افراد جهت حفظ ایمنی کار، ملزم به خرید و رعایت مسائل امنیتی هستند. اما خرید دستکش ایمنی کار ساده ای نیست و برخلاف اکثریت کارگران که فکر می کنند هر دستکش سفت و محکمی مناسب حیطه ی کاری آن ها است، اصلا چنین چیزی صحت ندارد.
دستکش ایمنی یکی از لوازم ایمنی مفید در هنگام انجام فعالیت های مختلف در صنایع است. شما ممکن است در صنایع شیمیایی مشغول به فعالیت باشید یا در صنایعی که با برش قطعات سر و کار دارد. حتی ممکن است جوشکاری شغل شما باشد و در طول روز ساعت ها مشغول این کار باشید یکی از لوازمی که بدون شک لازمه ی اینگونه مشاغل است و ایمنی شما را بالا می برد بدون شک دستکش ایمنی متناسب با شغل شماست.
با وجود انتخاب های زیادی برای محافظت از دستان وجود دارد، انتخاب دستکش مناسب با یک فعالیت شغلی خاص می تواند شما را سردرگم کند. می توان با پوشیدن دستکش مناسب از اکثر مصدومیت ها و بیماری های پوستی دست جلوگیری به عمل آورد. متاسفانه بعضی مواقع نیروی کار از این دستکش ها استفاده نمی کنند.
آن ها گمان می کنند که با پوشیدن دستکش ایمنی، سرعت آن ها و مهارتشان در کار کاهش می یابد. همین مساله باعث می شود تا در طول انجام کار با آسیب های سطحی و جدی موجه شوند که گاها بسیار خطرناک هستند. به دلایلی که گفته شد، بسیار اهمیت دارد که دستکش بتواند به هر دو نیاز پاسخ دهد. به عبارتی دیگر دستکش ها هم باید امنیت نیروی کار را بالا ببرد و هم خللی در چابکی و سرعت عمل و مهارت فرد به وجود نیاورد.
پس از آنکه نوع مواد شیمیایی که با آن ها سر و کار دارید را مشخص کردید، باید در میان انواع دستکش ها بگردید و جنس یا پلیمر آن دستکش ایمنی که بیشترین هماهنگی را دارد انتخاب کنید. دستکش های مختلف تنها در نوع مواد محافظتی متفاوت نیستند، بلکه این اختلاف در جنس و بافت خود دستکش، انعطاف پذیری و ضخامت نیز وجود دارد. زمانی که نوبت به انتخاب دستکش صنعتی می رسد، اینگونه نیست که یک دستکش برای تمام موقعیت ها و فعالیت ها قابل استفاده باشد. دو فاکتور اساسی در هنگام انتخاب دستکش وجود دارد؛ نفوذ و دگرگونی.
دگرگونی به معنی تغییرات فیزیکی است که پس از برخورد با مواد شیمیایی برای دستکش رخ می دهد. برای مثال هیدروکربن می تواند لاتکس را به سرعت تخریب کند و باعث دگرگونی آن شود. این در حالی است که پلیمر نیتریل در برابر این گروه مواد شیمیایی مقاوم است.
پلاستیک طبیعی یا همان لاتکس ارزان قیمت ترین و متداول ترین دستکش ها در صنایع شیمیایی مختلف هستند. البته باید بدانید که لاتکس مقاومت بالایی در مقابل مواد شیمیایی ندارد. بیشتر در صنایع غذایی و دارویی از دستکش لاتکس استفاده می شود، زیرا این دستکش ها در مقابل پاتوژن های خونی مقاوم هستند.
زمانی که از دستکش لاتکس استفاده می کنید، یکی از نگرانی هایی که می توانید داشته باشید آلرژی های پوستی است. پودر موجود در این دستکش ها ممکن است برای پوست دست شما ایجاد آلرژی کند و به آن آسیب برساند. پوست های حساس معمولا بیشتر در معرض این آلرژی هستند. همچنین بعضی از افراد با پوشیدن دستکش ایمنی لاتکس دچار واکنش ها حساسیتی نظیر تنگی نفس یا آسم می شوند.
دستکش نیتریل مقاومت عمومی خوبی در مقابل مواد شیمیایی دارد. این دستکش ها کمی گران تر از دستکش لاتکس هستند اما از سایر دستکش های ایمنی ارزان قیمت تر و مقرون به صرفه تر هستند. بنابراین این دستکش ها در مقایسه با سایرین در صنایع بیشتری مورد استفاده قرار می گیرند. دستکش نیتریل برای کار با مواد شیمیایی جان سخت است و به راحتی خراب نمی شود.
تولیدکنندگان شیمیایی برای انجام فعالیت هایی که در کارخانجات صورت می گیرد غالبا از این دستکش صنعتی بهره می برند. نیتریل در مقابل بنزین، نفت و سایر حلال های پتروشیمی مقاومت خوبی دارند. یکی از راه حل های جلوگیری از حساسیت های ایجاد شده توسط دستکش لاتکس، استفاده از دستکش نیتریل به جای آن ها است که ضد حساسیت می باشد.
این مدل دستکش ها در مقابل رنج وسیعی از مواد شیمیایی خطرناک، مقاومت عالی و بالایی دارند. اسید ها، الکل ها، روغن ها و جوهر ها برخی از موادی هستند که می توانید برای کار با آن ها از دستکش نئوپرن استفاده کنید. در واقع مهمترین دلیلی که این دستکش را به عنوان دستکش اسیدی در صنعت معرفی کرده، محافظت بالایی است که در برابر اسید ها، مواد پایه و بسیاری از مواد شیمیایی ارگانیک دارد.
ویژگی دیگر این پلیمر، انعطاف پذیری و چابکی به هنگام کار کردن است. دستکش نئوپرن برای موقعیت هایی که نیاز به حساسیت و ظرافت بالا برای انجام کار دارد، بسیار مناسب است. پیشنهاد می شود از این دستکش ها برای کار با عامل های اکسید کننده ی غیر طبیعی مانند ترکیب های اسید نیتریک و اسید کرومیک استفاده نکنید.
دستکش PVC که با نام دستکش پلاستیکی هم شناخته می شود، به طور عمده در صنعت پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از دلایل استفاده از این مدل در صنعت پتروشیمی، قیمت ارزان آن هاست که شما می توانید از آن ها به عنوان دستکش یکبار مصرف نیز استفاده کنید.
با این حال دستکش PVC دوام مناسبی دارد و و در مقابل خطر بریده شدن هم از دست شما مراقبت می کند. این مدل دستکش ایمنی نسبت به مدل های پلیمری دیگر در مقابل عامل های اکسیداسیون رقیق کننده نظیر نیتریک، کرومیک، هیدروکلریک و اسید فسفریک مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد.
بیشترین مورد مصرف دستکش بوتیل برای کار با گاز هایی نظیر هیدروژن سیانید و گاز کلر است. دلیل این امر عدم نفوذ پذیری بالای این دستکش ایمنی در مقابل گاز ها است. به دلیل ساختار مولکولی عالی این ماده، از آن برای لایه ی داخلی تایر ها نیز استفاده می شود تا باد تایر به سادگی از آن خارج نشود. همچنین برای ساخت لباس های نظامی ضد گاز نیز از بوتیل استفاده می شود تا آن را نفوذ ناپذیر کند.
یکی از مشکلات استفاده از دستکش بوتیل، قیمت بالای آن است. بوتیل یکی از گران ترین مواد در ساخت دستکش صنعتی است. اما باید توجه کرد که این دستکش بسیار در حفظ سلامت و ایمنی افراد تاثیرگذار است.
ویتون گران ترین پلیمر تولید شده در دنیاست، اما از طرفی این پلیمر بسیار اثر بخش و کاراست. دستکش ویتون قادر است در شرایط بسیار خطرناکی که مدل های دیگر کارایی ندارند با قدرت کار کند و از شما محافظت کند. تولید ویتون در ابتدا برای استفاده در صنعت هوافضا بود، زیرا که این ماده مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی و گرما دارد. زمانی که قرار است با هیدروکربن های آروماتیک نظیر بنزن و تولوئن کار کنید، دستکش ویتون مطمئن ترین انتخاب شماست. از آنجایی که تحقیقات نشان داده اند که بنزن باعث سرطان کبد می شود، حتما علاقه دارید که با استفاده از دستکش ویتون از سلامت خود و نیروی کار خود در برابر آن محافظت کنید.
علاوه بر انتخاب جنس دستکش و اطمینان از کارایی آن در مقابل مواد شیمیایی، فاکتور های دیگری هم وجود دارند که باید به آن ها توجه کنید تا مناسب ترین دستکش را برای کارتا خریداری کنید. شما ممکن است دستکشی با جنس عالی داشته باشید، اما اگر کارگر نتواند دست های خود را خم کند و به راحتی ابزار را در دست بگیرد، در این صورت دستکش شما بی مصرف خواهد بود.
طول دستکش، محافظت در مقابل لغزش، ضخامت، مقاومت در برابر برش و سایش، مقاومت در برابر حرارت و شعله، محافظت در مقابل سرما و خوش دست بودن از ویژگی های مهم یک دستکش ایمنی است.
دستکش های نازک برای انجام کار های ظریف مناسب تر هستند و با چابکی بیشتری می توانید کار کنید. البته این دستکش ها معمولا مقاومتی در برابر برش ندارند. در عوض دستکش های ضخیم مانور و چابکی شما را تا حدی محدود می کنند، اما از دستان شما در مقابل بریدگی و ساییدگی محافظت می کند.
جوشکاری شامل رنج وسیعی از دستوراتی است که رعایت آن ها برای حفظ سلامتی شما کاملا ضروری است. سوختگی ها رایج ترین آسیب و خطری است که به دلیل وجود جرقه ها و مواد مذاب در جوشکاری، فرد را تهدید می کند. در صورتی که این مواد مذاب و جرقه های ناشی از مدل های مختلف جوشکاری بر روی پوست شما بریزد، ممکن است سوختگی های شدیدی را به وجود آورد. باید یک سری فاکتور ها را در جوشکاری رعایت کنید تا آسیب ها به حداقل برسند.
داشتن لوازمی که سلامت شما را تضمین کند و از آسیب های احتمالی جلوگیری کنند به اندازه ی داشتن وسایل و تجهیزات جوشکاری اهمیت دارند. دو قسمت مهم بدن که باید در حین جوشکاری به شدت از آن ها محافظت کنید، دست ها و چشم ها هستند. تمام اینها دلایلی هستند که پوشیدن دستکش ایمنی در حین جوشکاری را ضروری می کنند. شما باید بهترین دستکش جوشکاری را که در بازار وجود دارد برای خود و کارگران خود خریداری کنید تا از سلامت آن ها محافظت کنید.
چرم های مورد استفاده برای تولید دستکش جوشکاری شامل موارد زیر می باشد که توسط برترین برند های دنیا مورد استفاده قرار می گیرند:
هیچکس دلش نمی خواهد یک انگشت خود را از دست دهد. ممکن است شما لازم باشد سال ها یا حتی برای تمام عمر کاری خود با ابزار های برش کار کنید. دستکش ضد برش طراحی شده است تا از دست شما در مقابل بریده شدن به وسیله ی ابزار تیز و برنده جلوگیری کند.
زمانی که بدترین درد ها را در ذهن خود مرور می کنید، درد بریده شدن دست یا انگشت بدون شک می تواند در بالای لیست شما قرار بگیرد. خیلی فاکتور ها می تواند یک دستکش ایمنی را ضد برش کند. معمولا افرادی که در صنایع سنگ، چوب و فلزات فعالیت می کنند با ابزار های سایشی و برشی زیادی سر و کار دارند. این افراد بیشترین نیاز را به دستکش ضد برش دارند.
دستکش های ضد برش مختلفی در بازار با سطوح مختلف مقاومت در برابر برش وجود دارند. اگر فکر می کنید که شما حتما به دستکشی با بالاترین سطح محافظت نیاز دارید، کاملا در اشتباه هستید.
همانطور که مطالعه کردید، خرید دستکش کار امری است که نباید آن را سرسری گرفت و برای حفظ سلامتی شما بسیار ضروری است، اما خرید آن نیازمند در نظر داشتن فاکتوهای مرتبط با آن است که در زیر اشاره می کنیم:
بسته به نوع کاربردی که از دستکش کار سراغ دارید، باید متناسب با همان حرفه تهیه کنید و ویژگی های خاص آن را دارا باشد به عنوان مثال دستکش های حرارتی متناسب با حرفه هایی نظیر جوشکاری، صنایع ذوب فلزات و کوره و آتش نشانی هستند و باید از جنس آرامید، پنبه نسوز، فورتامید، پوشش آلومینیومی و چرم با پشت اشبالت باشند. یا به عنوان مثال برای صنایع الکتریسیته مانند برق کاری باید جنس دستکش از لاستیک با مواد پلیمری باشد و غیره.
فاکتور، مواد سازنده ی دستکش کار است که هنگام خرید بسته به سنگینی فعالیت خود باید به آن دقت داشته باشد به نحوی که این نوع دستکش ها از مواد گوناگونی مانند چرم، پنبه، پشم گوسفند، پلی اتیلن، پلاستیک و اسپندکس و غیره ساخته می شوند که به هر میزان مواد متراکم تری به کار رفته باشد مناسب برای کارهای سنگین تر و برعکس خواهد بود.
این فاکتور تعیین می کند که تا چه میزان وقتی دستکش کار می پوشید در آن احساس راحتی می کنید و در برداشت اجسام مشکلی نخواهید داشت و انگشتان خود را به راحتی در آن تکان خواهید داد. به همین دلیل اگر احساس راحتی نداشته باشید، با هر بار بلند کردن چیزی از روی زمین باید دستکش کار را دربیاورید که اصلا کار راحتی نیست!
مهم ترین و هدف اصلی خرید دستکش کار، ایجاد محافظت بیشتر در برابر تمامی آسیب های مکانیکی و شیمیایی در برابر تمامی آسیب های شایع در محیط کار است که اگر چنین موردی را برآورده نسازد عملا هیچ فایده ای نخواهد داشت!
برخی از انواع دستکش کار، برحسب اینکه چه استفاده و کاربردی از آن مد نظر دارید طراحی متفاوتی نیز به خود می گیرند که هنگام خرید نباید تصور کنید تزئینی و یا بی اصل و قاعده هستند. برخی حرفه ها حکم می کنند که دستکش ایمنی به صورت ساق کوتاه، بلند و متوسط و یا چند انگشتی و حتی تک انگشتی باشد که این مورد را شما بر حسب شغل خود باید انتخاب کنید.
اکنون به طور کامل متوجه شدید که دستکش کار و خرید آن علاوه بر اینکه امری بسیار ضروری است و برای حفظ سلامتی و ایمنی نمی توان از آن چشم پوشی کرد، باید فاکتورهای متناسب با آن نیز در نظر گرفته شود تا خریدی معقولانه و صحیح داشته باشید، و به راحتی می توانید با مطالعه ی این مقاله، چنین کاری را انجام دهید.
منبع:drtamin.com
