که ارتباط مستقیم با افزایش کارایی و همچنین بهبود ایمنی در محیط دارند. استفاده از علایم بصری در کف انبار در واقع می تواند به عنوان راهنما برای چیدمان کالا، تردد افراد و لیفتراک و نشان دادن مراحل ورود کالا تا خروج آن به شمار رود. بهین انبار؛ تولیدکننده سیستم های قفسه بندی انبار در ادامه به اصول کد گذاری کف انبار و روش های مختلف خط کشی و استفاده از علائم در انبارهای بزرگ صنعتی می پردازد.
انبارداری به مجموعه ای از اقدامات و اصول گفته می شود که شامل انتخاب قفسه بندی مناسب از قبیل قفسه بندی پالت راک، قفسه بندی نیم طبقه، چیدمان مناسب قفسه ها با توجه به شرایط محیط، دسته بندی آنها و ایجاد راهنما برای دسترسی آسان به هر ردیف و کالا می باشد. علاوه بر شماره گذاری ردیف ها و کالاها، لازم است با ایجاد خط کشی کف انبار سیستم انبارداری را بهبود بخشید. به عبارت دیگر، می توان با خط کشی و استفاده از نوار و خط های رنگی و علائم مختلف دسترسی به ردیف و نقاط خاصی از انبار را آسان نمود. در واقع، با خط کشی کف انبار می توان مسیر تردد را برای رسیدن به یک ردیف یا نقطه خاص از انبار مشخص نمود.
برای مشخص کردن مسیرهای دسترسی به نقاط مختلف انبار، می توان از روش های متفاوتی استفاده نمود که رایج ترین آنها عبارتند از:
یکی از آسان ترین و رایج ترین شیوه ها برای ایجاد خطوط مختلف در سطح انبار، استفاده از نوارهای بسیار مقاوم و محکمی می باشد که با تردد زیاد لیفتراک و کارکنان انبار از بین نمی روند و از طول عمر بالایی برخوردار هستند. این نوارها دارای انواع مختلفی هستند که از کاربردی ترین آنها می توان به نوارهای رنگی اشاره نمود. علاوه براین، نوع دیگری از این نوارها دارای علائم و تصاویر از قبیل فلش و رد پا می باشند که می توانند راهنمای خوبی برای نشان دادن مسیر باشند. در محیط هایی که انبار دارای نورپردازی مناسبی نمی باشد، می توان از نورهای منعکس کننده نور استفاده نمود که در محیط های تاریک قابل رویت هستند. از جدیدترین و بهترین نوارها برای خط کشی سطح انبار می توان به نوارهای دارای نور اشاره نمود که در شرایطی که برق انبار قطع می باشد، برای مدت زمان کوتاه می تواند کف سالن را روشن کند.
از دیگر روش های خط کشی سطح انبار می توان به استفاده از رنگ های مخصوص اشاره نمود. این روش از گذشته تا امروز کاربرد زیادی داشته و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه می باشد. از بهترین ویژگی های خط کشی با رنگ می توان به تنوع بالا در رنگ های قابل استفاده برای خط کشی مسیرهای مختلف اشاره نمود. البته لازم به ذکر است که، این رنگ ها به اندازه نوارهای رنگی در برابر عبور و مرور لیفتراک و افراد مقاوم نبوده و به مرور از بین می روند و باید مجدد رنگ آمیزی صورت گیرد.
جدیدترین و البته گران ترین شیوه خط کشی کف انبار، استفاده از چراغ های مخصوصی می باشند که علامت و مسیر مورد نظر را می توانند بر روی سطح زمین منعکس کنند. علیرغم جلوه زیبایی که این روش ایجاد می کند، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و بیشتر برای محیط هایی کاربرد دارد که به صورت موقت لازم است خط کشی صورت گیرد.
با توجه به اندازه و ابعاد سطح انبار، تعداد ردیف و راهرو ها و همچنین بودجه مورد نظر می توان یکی از روش های فوق را برای خط کشی انتخاب نمود. نکته مهم دیگری که لازم است به آن توجه گردد این است که، هر یک از این خطوط در سطح انبار باید دارای معنا و مفهوم خاصی باشند تا کارایی و بهره وری انبار افزایش پیدا کند.
خط کشی و شماره گذاری کف انبار بایستی از یک سری اصول بسیار مهم پیروی کند، چرا که در این صورت می توان بهترین شماره گذاری کف انبار در انبار خود اجرا کرد. از مهم ترین و اصلی ترین اصول خط کشی سطح انبار می توان به مواردی از جمله زیر اشاره کرد:
نمایش مسیر ورود تا خروج کالا
یکی از خطوط بسیار مهم در سطح انبار، نمایش مسیر ورود تا خروج یک کالا می باشد. به عبارت دیگر، شما به عنوان یک راننده لیفتراک یا پرسنل تازه ورود به انبار با دنبال کردن یک خط خاص باید بتوانید از ورودی تا خروجی انبار بدون سوال پرسیدن از دیگران مطلع شوید. علاوه بر خط کشی، می توان از شماره گذاری کف انبار نیز در کنار خطوط استفاده نمود تا هر مرحله از ورود تا خروج کالا کاملا قابل درک باشد.
نمایش مسیر منتهی به کالاهای قابل اشتعال
با استفاده از خطوط رنگی و علائم هشدار دهنده می توان مسیر منتهی به مواد قابل اشتعال و دارای خطر را مشخص نمود. با انجام اینکار تا حد زیادی ایمنی انبار افزایش پیدا خواهد نمود. به عنوان مثال، استفاده از نوار های رنگی قرمز و علامت مثل هشدار دهنده در مسیر می تواند به خوبی مفهوم را نشان دهد.
نمایش مسیر تخلیه اضطراری کالا
به منظور افزایش ایمنی انبار و همچنین سرعت بخشیدن به انجام کارهای ورود و خروج کالاها، بخشی از این محیط در اغلب مواقع به تخلیه اضطراری اختصاص داده می شود. دلایل زیادی برای نیاز به تخلیه اضطراری بار در انبار وجود دارد و به همین منظور لازم است با خطوط و علائم کاملا منحصر به فرد و قابل درک این مسیرها بر روی کف انبار مشخص شوند.
علاوه بر خط کشی، لازم است برای درک بهتر مراحل ورود و خروج کالا، دسترسی آسان به هر یک از ردیف ها و کالاهای موجود در آنها کد گذاری کف انبار استفاده گردد. استفاده از حروف و اعداد یا ترکیب هر دو با هم از جمله روش هایی می باشند که برای کد گذاری کف انبار به کار می روند. برای انجام صحیح این فرآیند چند اصل وجود دارد که عبارتند از:
بلوک بندی انبار
با توجه به نوع کالاهای موجود در هر ردیف بر اساس ویژگی های مختلف آن ها، لازم است محیط انبار به بخش های متعدد و کوچک تری تقسیم گردند. پس از انجام اینکار، با حروف یا اعداد و ارقام می توان هر بلوک را کد گذاری یا شماره گذاری نمود. این کدها در سیستم انبارداری ثبت می شوند و می توانند در شماره گذاری کالا و ردیف های هر قفسه نیز مورد استفاده قرار گیرند.
شماره گذاری مرحله ورود تا خروج کالا
علاوه بر شماره گذاری کف انبار به منظور مشخص شدن نوع کالاهای موجود در هر بخش، می توان برای آسان تر شدن فرآیند ورود تا تخلیه و خروج کالا از اعداد استفاده نمود. برای این منظور، اولین محل برای ورود کالا به انبار با رقم یک یا حرف A شماره گذاری شده و مرحله بعد که ثبت آن در سیستم انبار می باشد رقم بعدی را به خود اختصاص داده و تا لحظه خروج به ترتیب شماره گذاری انجام می شود. این شماره گذاری ها همگی در کف انبار انجام می شوند تا براحتی قابل رویت باشند.
از مهم ترین مزایای حاصل از شماره گذاری و خط کشی کف انبار می توان به موارد زیر اشاره نمود:
