امروزه تکنولوژی عضو جدا ناپذیری از زندگی روزمره هرکدام از ما شده؛ به گونه ای که برای هوشمند سازی و یا ساده سازی موارد مختلف، از این تکنولوژی ها استفاده می کنیم؛ از جمله این موارد می توان به «هوشمند سازی انبار» نیز اشاره کرد؛
استفاده صحیح و به جا از تکنولوژی های مختلف در انبار و یا یک زنجیره تامین، این امکان را فراهم می کند تا فعالیت ها و فرایند هایی که تا قبل از استفاده از این تکنولوژی ها به سختی انجام می شدند و یا از شدت سختی اصلا انجام نمی شدند، به راحتی انجام شوند.
مغایرت های داخل انبار و پایین بودن سرعت انبار گردانی کالاها، همواره برای مدیر انبار دغدغه بوده و RFID به عنوان یک ابزار، تا حد بسیار خوبی این دغدغه ها رو در خصوص مدیریت انبار برطرف کرده است.
استفاده از RFID در انبار، می تواند تمامی فرایند های انبار را مکانیزه کرده، سرعت را افزایش و مغایرت ها را کاهش دهد. برای شروع لازم است تگ ها را به کالا متصل و با کمک یکی از ریدر ها انبار خود را شمارش کنید.
RFID (آر اف آی دی) مخفف عبارت Radio Frequency Identification و به معنای شناسایی از طریق امواج رادیویی است؛
امروزه ضرورت شناسایی و جمع آوری خودکار داده ها بدون نیاز به دخالت انسان جهت هوشمندسازی، افزایش سرعت عملکرد و کاهش خطا، تبدیل به امری حیاتی شده است.
هر کجا این نیاز وجود داشته باشد که یک انسان، شیء، کالا و یا هر چیز دیگر، در هر زمانی شناسایی شود و اطلاعاتی از آن در اختیار قرار گیرد، می توان روی تکنولوژی RFID حساب کرد.
یک سیستم rfid از بخش های مختلفی تشکیل شده است:
تگ rfid از شناخته شده ترین اجزای تجهیزات rfid است و مهم ترین وظیفه آن، اختصاص هویت منحصر به فرد به هر عنصر مد نظر است؛ این عنصر می تواند یک شخص، یک کالا و یا یک دارایی ثابت در سازمان شما باشد.
یک تگ rfid از یک چیپ الکترونیکی برای ذخیره اطلاعات و ID و همچنین یک آنتن برای انتقال و دریافت سیگنال ها تشکیل شده است.
در هر تراشه یا همان چیپ الکترونیکی چهار بانک حافظه وجود دارد؛ EPC،TID، User و Reserve؛ که هر یک از این بانک های حافظه، حاوی اطلاعاتی در مورد تگ هستند؛ به طور مثال:
Epc code یک شناسه 24 رقمی است که این شناسه در دنیا منحصر به فرد می باشد؛ با اختصاص این شناسه به هر عنصر دلخواه می توان هویتی منحصر به فرد برای آن تعریف نمود.
همچنین این قابلیت برای تگ های آر اف آی دی تعریف شده است که کاربر بتواند هر گونه اطلاعاتی را بر روی آن ذخیره کند.
تگ های rfid پسیو که از باتری بهره نمی برند، انرژی را از امواج رادیویی ایجاد شده توسط آنتن rfid دریافت می کنند؛ این انرژی از طریق آنتن داخلی موجود در تگ به چیپ الکترونیکی موجود انقال پیدا می کند و این تراشه فعال می شود.
پس از فعال شدن تراشه، تراشه یا همان چیپ الکترونیکی، سیگنال هایی را به سمت ریدر rfid ارسال می کند و ریدر از این طریق داده را دریافت می کند.
صدها برچسب rfid گوناگون در شکل ها و اندازه های بسیاری با ویژگی ها و گزینه های مختلف برای محیط های خاص و با کاربردهای متفاوت در دسترس هستند.
تگ های rfid را می توان به طرق مختلفی دسته بندی کرد، به طور مثال:
تگ لیبلی، تگ کارتی (کارت rfid)، هارد تگ
LF، NFC، HF، HUF PASSIVE، BAP، ACTIVE
نوع شرایط محیطی: تگ مقاوم در مقابل آب، تگ های مقاوم و سخت در برابر ضربه، تگ های مقاوم در برابر حرارت
تگ لباس، تگ دام، تگ پلمپ، تگ خردشونده (مخصوص مدیریت اموال)، تگ جواهر، تگ انواع کارتن
یک ریدر rfid «مغز» این سیستم است؛ این ریدرهای rfid دستگاه هایی هستند که برای ارتباط با برچسب های rfid امواج رادیویی را منتقل و دریافت می کنند.
ریدر rfid را می توان به دو دسته کلی تقسیم کرد؛ ریدر ثابت (fixed reader) و ریدر پرتابل (portable reader).
ریدر ثابت rfid به طور معمول در یک مکان و به صورت ثابت مانند دیوار و یا یک میز بدون تحرک نصب می گردد.
ریدرهای یکپارچه rfid که به آن ها Embed نیز گفته می شود، از زیر مجموعه های ریدرهای ثابت هستند؛ یک ریدر یکپارچه rfid از یک ریدر ثابت rfid به همراه یک آنتن تشکیل شده است که به طور معمول شامل یک دهانه آنتن اضافی برای اتصال یک آنتن خارجی اختیاری نیز می باشد.
این نوع از ریدر rfid قابل حمل است و میزان انعطاف پذیری در قرائت تگ های rfid را برای کاربر افزایش می دهد؛ به طور معمول برای افزایش قدرت قرائت این نوع از ریدرهای rfid از یک گان (gun) نیز استفاده می شود.
در بسیاری از راهکارهای مبتنی بر فناوری RFID از جمله انبارداری هوشمند و با توجه به کاربردهای مورد نیاز مانند انبارگردانی، از این نوع ریدر استفاده می شود.
در مواردی که میزان محدوده قرائت بزرگ بوده و یا نیاز به دقت بالایی وجود داشته باشد، از ریدرهایی استفاده می شود که درگاه های خارجی برای اتصال به آنتن ها بر روی آن ها وجود دارد تا امکان اتصال به ۸ آنتن و یا بیشتر را فراهم کند.
معمول ترین راه برای دسته بندی ریدرهای rfid، دسته بندی آن ها به صورت ثابت و متحرک است؛ اما ریدر rfid را می توان به طرق زیر نیز دسته بندی نمود:
ریدر برد بلند، ریدر برد متوسط، ریدر برد کوتاه
نوع حمل و نقل: ریدر ثابت، ریدر یکپارچه، ریدر قابل حمل (پرتابل)
نوع اتصالات: بلوتوث، WIFI، LAN و غیره.
دوربین، GPS، امکان قرائت بارکد
بدون پورت خارجی، آنتن ۱ پورت، آنتن ۲ پورت، آنتن ۴ پورت، آنتن ۸ پورت، آنتن ۱۶ پورت
امکانات بسیاری می توان برای ریدرهای rfid متصور بود از جمله این موضوع که، این ریدرها می توانند برنامه ریزی شوند تا:
فقط برچسب های خاصی از RFID را قرائت کنند.
در زمانی خاص اقدام به قرائت برچسب ها کنند.
برای کنترل موجودی انبار، برچسب ها را به صورت یکباره قرائت کنند و یا برای سنجش اطلاعات خاصی، برچسب ها را چندبار قرائت کنند.
آنتن های rfid عناصر ضروری در یک سیستم rfid هستند، چرا که آن ها سیگنال های خواننده rfid را به امواج rf تبدیل می کنند تا توسط برچسب های rfid جمع آوری شوند.
بدون آنتن های rfid، ریدرهای RFID نمی توانند به درستی سیگنال های مربوط به برچسب های RFID را ارسال و دریافت کنند.
هنگامی که انرژی ریدر به آنتن منتقل می شود، آنتن یک میدان RF تولید می کند و متعاقباً، یک سیگنال RF به برچسب ها منتقل می شود.
آنتن های rfid مانند اغلب تجهیزات rfid می توانند به دسته های مختلفی تقسیم شوند؛ اما متدوال ترین دسته بندی برای آنتن های rfid نوع انشار امواج آنان است.
انتشار آنتن های rfid به دو صورت خطی و دایره ای است؛ آنتن های rfid در فرکانس های گوناگونی فعالیت می کنند که در ادامه این فرکانس ها را به تفصیل تشریح خواهیم کرد.
شاید رایج ترین راهکاری که فعالان حوزه صنعت آن را بیش از سایر راهکارها بشناسند، راهکار انبارداری مبتنی بر rfid است؛ که به آن انبارداری هوشمند، انبارداری نوین و یا انبارداری مکانیزه نیز می گویند.
این تکنولوژی RFID، با توجه به ویژگی های خود بسیاری از مسائل موجود در انبارها را برطرف ساخته است؛ از جمله این مسائل می توان به موارد زیر اشاره نمود:
این موارد تنها بخش کوچکی از مزایای استفاده از تکنولوژی rfid در انبار است.
همه ما با بارکد آشنا هستیم و در اماکن مختلف دیده ایم که فردی با ریدر تفنگی شکل، بارکد روی اشیاء را می خواند تا اطلاعات مربوط به آن کالا را مشاهده کنیم.
پس از فناوری بارکد، نسل جدیدی از فناوری به نام RFID بوجود آمد. این تکنولوژی با امواج رادیویی کار می کند و نسبت به بارکد سریع تر است.
استفاده از RFID به عنوان جایگزینی برای بارکدها در حال افزایش است؛ برای آگاهی بیشتر در خصوص شباهت ها و تفاوت های این دو تکنولوژی، می توانید مقاله مقایسه RFID و بارکد را ملاحظه نمایید.
از جمله مزایای این تکنولوژی نسبت به بارکد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تکنولوژی RFID در چند ثانیه می تواند تعداد زیادی کالا را بخواند و اطلاعات آن ها را با جزئیات بیش تری نسبت به بارکد، نشان دهد.
بر خلاف بارکد که باید نور به برچسب بارکد بتابد، RFID با گسیل امواج می تواند با فاصله بیشتری از کالا و بدون نیاز به خط دید مستقیم، برچسب آن را بخواند و کالا را شناسایی کند.
تکنولوژی RFID می تواند هزاران موارد را به طور همزمان شناسایی کند و اقلام را از فاصله هایی با ابعاد در محدوده سانتی متر تا متر بسته به نوع برچسب و قرائت گر RFID بررسی کند. زمان قرائت برای برچسب های RFID نوعاً کم تر از ۱۰۰ میلی ثانیه است.
بارکدها قابل استفاده مجدد نیستند و این درحالی است که برچسب های RFID قابل استفاده مجدد بوده و قابلیت بازنویسی دارند.
برچسب های RFID در مقایسه با بارکد مقاوم تر، قوی تر و بهتر هستند و اغلب در یک پوشش پلاستیکی محافظت می شوند؛ به همین خاطر احتمال فرسودگی و مخدوش شدن آن ها پایین است؛ با این حال،هزینه برچسب RFID بیش از بارکد چاپ شده است.
این فناوری برای کسانی که باید حجم بالایی از کالا را مدیریت کنند و دغدغه مدیریت زمان و هزینه دارند٬ بسیار مناسب است و پیشنهاد می گردد.
تولید کنندگان و توزیع کنندگانی که راهکارهای مبتنی بر فناوری RFID را در زنجیره تامین خود پیاده سازی می کنند، شاهد افزایش ۸۰ درصدی دقت در سیستم حمل و نقل خود خواهند بود.
یکی از بزرگ ترین مواردی که برای تولید کنندگان و نیز مدیران انبارها و مراکز توزیع، دارای اهمیت است، بهبود حمل و نقل و دقت در انتخاب است.
این مورد به طور مستقیم هزینه های شما را تحت تاثیر قرار می دهد.
هنگام صحبت با تولید کنندگان و توزیع کنندگان متوجه می شویم که یکی از نگرانی های اصلی آن ها، به حداقل رساندن خطاهای حمل و نقل به منظور کاهش هزینه های مرجوعی است؛
وجود این خطاها می تواند هزینه های سنگینی به بار آورد.
با ترکیبی مناسب از سخت افزار و نرم افزار های تکنولوژی RFID، می توان محموله هایی با نرخ خروج بسیار بالا را جهت ثبت خروج از انبار و ورود به بخش حمل و نقل تایید کرد.
تولید کنندگان و توزیع کنندگانی که فناوری RFID را در زنجیره تامین خود پیاده سازی می کنند، شاهد کاهش ۹۰ درصدی زمان دریافت محموله ها هستند.
با استفاده از خودکار کردن ثبت فرآیندهای دریافت کالاها به انبار بوسیله تکنولوژی RFID، زمان و انرژی لازم برای عملیات دریافت کالاها به طور قابل توجهی کاهش پیدا می کند؛ در نتیجه این امر موجب کاهش هزینه ها در بخش دریافت خواهد شد.
وارد کردن داده ها به صورت دستی، اسکن بارکدها و چک کردن اقلام ورودی به صورت چشمی، عملیاتی زمان بر بوده و دارای محدودیت هایی نیز هست که ممکن است سیستم را دچار خطا کند؛
اما تکنولوژی RFID و پیاده سازی راهکارهای مبتنی بر این تکنولوژی این محدودیت ها را کاهش می دهد.
به طور مثال اسکن بارکد کارتن یک کالا، تایید نمی کند که دقیقا محصول مورد نظر داخل جعبه هست یا خیر.
عملیات های زیادی باید صورت گیرد تا متوجه شویم محتوای داخل کارتن های ورودی با سفارش خرید کارخانه مطابقت دارد یا خیر؛ در نتیجه استفاده بهینه از تکنولوژی RFID می تواند این عملیات ها را به حداقل رساند.
به طور مثال وجود قرائت گرهای ثابت در درب های ورودی انبار، امکان قرائت هریک از اقلام را به صورت مجزا ایجاد می کند.
این سیستم، ASN (اطلاعیه حمل و نقل پیشرفته) را در کارخانه بررسی می کند و تایید می کند که هر کارتن دقیقاً از چه اقلامی تشکیل شده است
این عملیات بدون کاهش سرعت دریافت کالا ها در ورودی انبار صورت می گیرد.
از دیگر مزایای RFID در انبار، قابلیت دید در انبار: زمانی که تکنولوژی RFID پیاده سازی شود، قابلیت دید و میزان در دسترس بودن فهرست موجودی ها در انبار از ۲ تا ۲۰ درصد امکان بهبود دارد.
اتفاقات بزرگ زمانی در انبار رقم می خورند که شما بر تمامی اتفاقات داخل انبار اشراف داشته باشید؛
به طور مثال؛
فروشگاه فرشی را درنظر بگیرید که درتلاش است محصولات خود را آنلاین بفروشد و از فروشگاه محصولات را ارسال کند.
مشتریان محصولات مد نظر خود را به صورت آنلاین خریداری می کنند؛
حال می بایست این محصولات از انبار انتخاب شود و به واحد حمل و نقل انتقال پیدا کند.
اما فرش ها گاهی تنها در برخی از رنگ ها و یا بافت ها به صورت جزئی تفاوت دارند؛
به قدری که یافتن تمایز ها بین آنها کار دشواری می شود و با کوچک ترین بی دقتی، خطا در ارسال رخ خواهد داد.
همچنین با توجه به این موضوع که ابعاد فرش ها بزرگ و متفاوت هستند، زمان زیادی صرف یافتن فرش های بزرگ می شود؛
گاها به دلیل عدم آگاهی دقیق از موجودی محصولات،عدم موجودی به مشتریان اعلام می شود که باعث فروش از دست رفته خواهد شد.
تکنولوژی RFID در مثال فوق تمامی مسائل مطرح شده را برطرف می سازد و اشراف کاملی برروی انبار ایجاد می کند به گونه ای که درلحظه از میزان موجودی محصولات آگاهی وجود داشته باشد و مکان دقیق هر فرش نیز با جزئیات تمام مشخص باشد. این امر رضایت مشتریان را نیز به همراه خواهد داشت؛ چراکه سرعت پاسخ گویی به آن ها افزایش پیدا خواهد کرد.
همچنین محصولات سفارشی آن ها با محصولی که دریافت می کنند کاملا مطابقت خواهد داشت.
به طور متوسط، شرکت هایی که RFID را اتخاذ می کنند دقت کنترل موجودی آن ها از ۶۳ درصد به ۹۵ درصد افزایش پیدا خواهد کرد.
اگر موجودی کالا های یک انبار زیاد باشد، حجم خود انبار بزرگ باشد و یا زنجیره تامین یک سازمان سرعت بالایی در ارائه خدمات داشته باشد، محاسبه و مدیریت دقیق موجودی محصولات بدون وجود سیستم انبار کار بسیار دشواری خواهد بود؛ که رفع این مساله تنها با مکانیزه کردن زنجیره تامین و انبار امکان پذیر خواهد بود.
کاربردهای RFID در زنجیره تامین
داشتن اطلاعات نادرست از موجودی محصولات، می تواند سرعت عملیات کسب و کار را به شدت کاهش دهد؛
چراکه عدم آگاهی از این اطلاعات مانع از تصمیم گیری هوشمندانه هنگام خرید و سفارش محصولات خواهد شد.
به طور مثال؛
به دلیل عدم آگاهی از میزان موجودی ها، محصولی سفارش گذاری شود که در انبار موجود است و آگاهی از آن وجود ندارد حتی در برخی از کارخانه جات، به دلیل عملیات انبارگردانی، انبار چند روز تعطیل خواهد شد؛ این اتفاق هزینه های سنگینی را به بار خواهد آورد.
با بهره مندی از تگ های RFID الصاق شده به کالاها، تولیدکنندگان می توانند نرخ شمارش موجودی محصولات خود را از ۲۰۰ مورد به ۱۲۰۰۰ مورد در هر ساعت افزایش دهند.
گروه کوچکی از کارکنان با در اختیار داشتن قرائت گرهای RFID می توانند در کوتاه ترین زمان ممکن نسبت به روش های سنتی و بارکد، عملیات شمارش موجودی محصولات را انجام دهند.
دیگر لازم نیست انبار را به منظور عملیات انبارگردانی متوقف کرد و یا تعداد زیادی از کارکنان را درگیر این عملیات نمود.
مکانیزه نمودن انبار در فرایند انبارگردانی، تاثیر بسزایی در افزایش بهره وری مدیریت سیستم انبار خواهد داشت.
با توجه به اطلاعات فوق که از یکی از ارایه دهندگان تجهیزات rfid یعنی آویژه در اختیار ما گذاشته است، می توانید اقدام به تهیه این سیستم اتوماتیک کنید. باید در نظر داشت که هزینه تگ ها و دستگاه ها (ریدرها) در وسعت کاری شما قابل پذیرش است، یا خیر.
در کنار این سیستم اتومات شما می توانید از نرم افزار آنلاین و تحت وب انبار آنلاین استفاده کرده و انبارگردانی ها را با این دو سیستم پیاده سازی کنید.
