با توجه به نزدیک بودن بیست و ششمین دوره نمایشگاه بین المللی چاپ، بسته بندی و ماشین آلات وابسته تهران 98 تصمیم گرفتیم چند نکته کلیدی در زمینه طراحی بسته بندی برای شرکت ها و افرادی که در این حوزه فعالیت می کنند جمع آوری نماییم.
طراحی بسته بندی محصول اولین چیزی است که توجه مشتری را جلب می کند، علاوه بر این بسته بندی باعث سهولت حمل و نقل محصول و همچنین حفاظت و راحتی در استفاده از محصول نیز می شود. با این وجود برخی از صاحبان کسب و کار بسته بندی را در اولویت اول قرار نمی دهند و بیشتر به فکر کیفیت محصولاتشان هستند تا طراحی بسته بندی، برای روشن کردن اهمیت بسته بندی اول باید بدانیم که هدف از بسته بندی محصولات چیست؟ بسته بندی در مرحله اول باعث حفاظت از محصول (از زمان خروج از کارخانه تا رسیدن به فروشگاه ها و نهایتا خرید توسط مشتری) می شود، در مرحله بسته بندی باعث جلب توجه مشتری می گردد، کمپانی ها تحقیقات زیادی در زمینه به کار بردن رنگ ها و طرح های جذب کننده مشتریان انجام می دهند تا به بهترین نحو محصولاتشان را بسته بندی کنند.
برای واژه بسته بندی می توان تعریف های متنوعی ارائه کرد. طبق تعریف موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، «بسته بندی عبارت است از تهیه و تعبیه ظرف یا محافظی که سلامت کالا را در فاصله ی تولید تا مصرف حفظ نماید.» در تعریف دیگر بسته بندی چنین تعریف شده است: «مجموعه ای از مواد اولیه و ارزش افزوده ای که روی مواد اولیه ایجاد می شود، به گونه ای که کالای عرضه شده بتواند رضایت مشتری را تامین کند». با پیشرفت تکنولوژی در زمینه های گوناگون، به ویژه صنایع چاپ و تولید کاغذ و مقوا، محدودیت های پیشین در طراحی ظاهر و فیزیک بسته ها از میان رفت، به گونه ای که امروزه هر شکل و نوعی از بسته بندی را می توان به تولید رسانید و انجام چاپ تقریبا بر روی تمامی سطوح امکان پذیر است.
از مهمترین فاکتورهایی که باید در طراحی بسته بندی رعایت کرد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بستهبندی با دارا بودن طراحی معنادار و متناسب با نوع کالا، همراه با درج اطلاعات مکتوب، به صورت صریح و بی واسطه پیام تولیدکننده را به سمت خود جلب می نماید و اطلاعات و انگیزه ی لازم را به او می دهد. از این رو بسته بندی به "فروشنده ی خاموش" شهرت یافته است. از مهم ترین فواید و کارکردهای بسته بندی، اهمیت آن در جلب توجه مخاطب و برانگیختن وی برای ترغیب به خرید است که در این بین نقش طراحی مناسب، زیبا و خلاقانه بیش از همه در تاثیر گذاری روی مخاطب مهم جلوه می کند. امروزه به وفور مشاهده می کنیم کالاهایی که از طراحی خلاقانه و متناسب با محصول بهره می برند، در مقایسه با کالاهایی با همان کیفیت و حتی بالاتر، از شانس بیشتری برای فروش برخوردارند. تکنولوژی روز، طراحان خلاق و با تجربه و شناخت بازار همگی به کمک تولیدکنندگان آمده اند تا محصولی را روانه بازار کنند که بتواند در اولین نگاه چشم ها را معطوف به خویش کند و از مخاطبان عبوری یا تصادفی نیز یک خریدار به دست بیاورند.
طراحی یک لوگو یا نشانه ی متناسب با محصول که در آن نکاتی چون؛ سادگی و انسجام در اجزای، بیان تصویری مناسب، متفاوت بودن و جذاب و گیرابودن رعایت شده باشد، در توفیق فروش محصول مورد نظر و زیبایی بستهبندی آن تاثیر به سزایی دارد. طراحی این لوگو باید به گونه ای باشد که خصوصیات محصول بسته بندی شده را تا حد ممکن به وسیله تصویر یا نوشتار بیان کند و بیننده با دیدن آن بتواند ارتباط و هماهنگی بین محصول مورد نظر، فضای کلی بستهبندی و شکل لوگو را مشاهده کند.
انتخاب رنگ مناسب و مرتبط با محصول اهمیت بالایی در طراحی و جذابیت بسته بندی خواهد داشت. اگر شرکت یا کارخانه شما رنگ سازمانی مشخصی دارد میتوانید از خود آن ها یا ترکیبات مناسب آن ها استفاده کنید. انتخاب فونت مناسب برا نوشته ها و ارائه آن ها در ابعادی که براحتی قابل خواندن باشند نیز بسیار مهم خواهد بود. همچنین تفاوت رنگ متن و تصویر زمینه می تواند به خوانا بودن نوشته ها کمک کند. بطور مثال استفاده از رنگ نارنجی برای نوشته ها بر روی پس زمینه قرمز انتخاب مناسبی برای طراحی بسته بندی نخواهد بود.
وقتی رنگ آبی را می بینید، چه حسی به شما دست می دهد؟ آرامش؟ آیا با دیدن رنگ قرمز انرژی بیشتری می گیرید؟ هرگز قدرت رنگ را دست کم نگیرید زیرا رنگ یه ارتباط حسی قوی بین بسته بندی مواد غذایی با مشتریان می تواند ایجاد کند. استفاده از ترکیب رنگهای ساده، جسورانه یا غیر منتظره هر کدام می تواند باعث بروز احساسات مختلفی در بین کاربران شود. بنابراین رنگ نقش بسیار مهمی در بسته بندی مواد غذایی ایفا می کند.
به کار بردن طرح های شلوغ مطمئنا خوشایند مشتریان نخواهد بود، این کار باعث سردرگم کردن آن ها خواهد شد و امکان این که از خرید محصول شما صرف نظر کنند زیاد است. در عوض باید طرحی ساده و در عین حال زیبا انتخاب کنید که در آن رنگ های متناسب با روان شناسی مشتریان به کار رفته باشد، اطلاعات دقیق و لازم درمورد محصول را هم حتما باید در طراحی بسته بندی به کار ببرید.
افرادی که در زمینه طراحی بسته بندی تجربه چندانی ندارند و در این صنعت تازه واردند، می کوشند تا محصول خود را به بهترین شکل ممکن به تصویر بکشند و برای رسیدن به این هدف از هیچ کاری مضایقه نمی کنند. به همین خاطر است که گاهاً با مواردی روبرو می شوید که طرح کلوچه ای آغشته به شکلات را بر روی بسته بندی خود یدک می کشند اما وقتی بسته بندی را باز می کنید، می بینید که یک بیسکوئیت شکلاتی معمولی خریده اید. یا مثلاً بر روی بسته بندی تصویر ماستی مملو از گیلاس های تازه و خوشمزه نقش بسته ولی در عالم واقعیت تعداد گیلاس هایی که نصیبتان می شود بسیار کمتر است. اگر محصولتان را ۱۰ برابر بهتر از آن چه که هست به نمایش در آورید، مشتریان را فریب داده اید و در نهایت آن ها از برندتان دلگیر و ناراحت می شوند و این یعنی کاهش حجم فروش و خراب شدن تصویر ذهنی مشتریان از برند شما.
هیچ چیز نمی تواند بهتر از ساختن بسته بندی محصولی باشد که بتوان از آن استفاده کرد و بیشتر از تنها یک بسته بندی، قابلیت استفاده نیز داشته باشد. اگر بسته بندی یک محصول، حتی پس از استفاده از آن، برای مشتری مفید و قابل استفاده باشد، باعث می شود تا محصول به یادماندنی شود.
برای مثال، در طراحی بسته بندی شکلات های آبنباتی برای بچه ها، آن را به شکل یک توپ طراحی کرده اند؛ که این نوع طراحی برای مصرف کنندگان نهایی خود که کودکان هستند یک بسته بندی مفید است. وقتی یک کودک بداند که پس از خوردن شکلات ها، یک توپ نصیب او می شود، همیشه ترغیب خواهد شد که آن محصول را خریداری کند. نه تنها کودکان، بلکه بزرگسالان نیز دوست دارند که هرکجا می توانند از دو مزیت بهره گیرند. با قابل استفاده کردن یک بسته بندی و نشان دادن دو مزیت می توانید منجر به جذب مشتریان و مصرف کنندگان شوید.
امروزه در نسل رسانه های اجتماعی، چیزهای زیادی وجود دارد که روی آن ها تبلیغ زیاد می شود و مد روز می شوند. درمورد این روندها خود را بروز نگه دارید و از آن ها در طراحی بسته بندی و لیبل استفاده کنید. به منظور افزایش فروش محصولات خود، از چیزهایی که در فیلم ها و رسانه ها زیاد تبلیغ می شود استفاده کنید. وقتی محصول شما بروز باشد، مصرف کنندگان جذب آن می شوند و درنتیجه فروش شما افزایش می یابد.
اگر می توانید یک بسته بندی بامزه و دوست داشتنی ارائه دهید، این فرصت را غنیمت بشمارید. این بسته بندی در حین سادگی بسیار جالب و دلنشین است؛ میان تصاویر و محصول درون بسته بندی ارتباطی ناگسستنی وجود دارد که سبب گردیده حاصل کار درخششی چشم گیر داشته باشد. رنگ ها هارمونی بی نظیری با محصول درون بسته بندی دارند و شخصیت کارتونی با ولع مشغول خوردن توت هاست و به بیننده نشان می دهد که با یک محصول بسیار مرغوب و با کیفیت طرفند.
حمل آسان، یک ویژگی مهم برای بسته بندی محصول محسوب می شود. قرار دادن یک دسته روی محصول، حمل و استفاده آن را برای مصرف کننده راحت تر می کند. اگر کاربرد محصول شما آسان نباشد، مصرف کنندگان به دنبال گزینه های دیگر موجود در بازار خواهند رفت.
10- بازشدن آسان و امنیت بالا
توجه به باز شدن آسان بسته و دسترسی به محتویات آن در طراحی شکل و ظاهر و جنس انتخابی در طراحی بسته بندی می تواند حس امنیت را به مشتری منتقل کند. اگر بسته شما ضعیف یا حساس بنظر برسد ممکن است این ذهنیت را در افراد ایجاد کند که محتویات آن خراب شده یا آسیب دیده است.
نحوه بازکردن و استفاده از محتویات بسته نیز اهمیت ویژه ای دارد. بهتر است که بسته بندی شما بدون استفاده از هیچ وسیله جانبی باز شده و امکان دسترسی آسان به تمام محتویات آن فراهم شود. کاربردی بودن و راحتی کار را فدای زیبایی ظاهری و خلاقیت نکنید.
شفاف بودن بسته و پیدا بودن محصول از پشت آن همیشه خوب است. اگر بسته بندی محصول شما به گونه ای خلاقانه طراحی شده باشد که محصول داخل آن دیده شود، می تواند در قلب بسیاری از مشتریان جای گیرد. بسیاری از بسته بندی ها در بازار وجود دارند که دارای تصویری از محصول داخل آن هستند.
برای مثال، به جای استفاده از تصویرسازی و قراردادن تصویر چیپس روی بسته بندی یک چیپس، می توانید بخشی از بسته را به یک فضای شفاف اختصاص دهید تا مشتری چیپس واقعی را ببیند؛ و یا به جای نوشتن رنگ و کد روی محصولی مانند رژلب، بسته بندی آن را به گونه ای طراحی کنید که رنگ واقعی رژلب از پشت بسته پیدا باشد.
با طراحی کردن بسته بندی به شیوه ای کاملاً مفهومی می توانید محصولات جدید را تحت پوشش قرار دهید. فرض کنید کار بسته بندی یک برند جدید را برعهده گرفته اید و این برند قرار است آب سیب تولید کند. پس از تلاش های شبانه روزی به همراه مشتری بر روی یک طرح خاص توافق می کنید. طرحی که عناصر اصلی آن در سیب خلاصه می شود و بسیار زیبا و چشم نواز به نظر می رسد. چند ماه بعد مشتری تصمیم می گیرد با همان برند آبمیوه ای با طعم گیلاس تولید و روانه بازار کند.
یک طرح بسته بندی خوب می تواند محصولات متنوعی را زیر بال و پر بگیرد، بی آن که چیزی از ارزش های تصویری و زیبایی هایش کاسته شود.
در چنین شرایطی ترس و دلهره بر شما مستولی می شود، چون بسته بندی اولیه شما منحصراً برای سیب و آب سیب طراحی شده و به هیچ عنوان نمی توان آن را به آب گیلاس تعمیم داد. به علاوه گیلاس خواص بی نظیری دارد که می بایست آن ها را به مشتری گوشزد کرد، اما تمامی این موارد با ایده های شما تناقض دارد. مشکل اینجا است که طرحتان قابل بسط نیست. برای این که در چنین بن بستی گرفتار نشوید باید به هنگام طراحی بسته بندی آینده نگر باشید. به عبارت دیگر می توانید طرح تصویری سیستماتیک را به راحتی تغیییر داده، اطلاعاتی را به آن بیفزایید و در نهایت مجموعه محصولات شما طرحی زیبا و در خور توجه در ذهن مخاطبین خلق کند.
طراحی بسته بندی یکی از گسترده ترین و پر رونق ترین شاخه های صنعت طراحی به شمار می رود و سردمداران این صنعت مدام در پی طراحان خوش فکری هستند که اصالت و فروش یک محصول را افزایش می دهند. بسته بندی آخرین پیامی است که مصرف کننده را هدف قرار می دهد و آخرین فرصتی است که در اختیار دارید تا او را متقاعد کنید، محصول شما را بخرد.
امیدوارم در این مطلب آگاهی لازم را در خصوص بسته بندی ارائه داده باشم. مطمئنا یک بسته بندی حرفه ای باید نکات مهم و زیادی را رعایت کند تا به فروش و بازاریابی محصول کمک شایانی کند.
تاریخ شروع: جمعه 08/09/1398 (11/29/2019)
تاریخ پایان: دوشنبه 11/09/1398 (12/02/2019)
