تعریف کنترل کیفیت را می توان اینگونه ارائه کرد:
مجموعه عملیاتی نظیر اندازه گیری یا آزمون است که بر روی یک محصول یا کالا انجام می گیرد تا مشخص شود که آیا مشخصات آن محصول با مشخصات فنی یا استانداردها مطابقت دارد یا خیر؟
یا به عبارت دیگر، تعیین تطبیق یا عدم تطبیق یک فرآورده با مشخصات فنی مورد نظر.
واحد کنترل کیفیت یکی از واحدهای مهم در سازمان است که پیشنهاد می شود مستقیما زیر نظر مدیرعامل یا مدیریت سازمان کارکند.
یکی از وظایف مهم کنترل کیفیت، نظارت بر تولید است و در صورت بروز هر مشکلی باید این قدرت را داشته باشد که بتواند خط تولید را متوقف نماید تا از تولید محصول مشکل دار جلوگیری شود. اگر واحد کنترل کیفیت مستقیما زیر نظر بالاترین فرد سازمان نباشد و چنین اختیاری هم برای ایشان تعریف نشده باشد، مطمئنا توان انجام این کار را هم نخواهد داشت.
حفظ استانداردهای تعیین شده، کشف و تصحیح انحرافات پروسه در عمل و ارزیابی کارایی واحد ها و افراد.
وظایف مختلفی بر عهده واحد کنترل کیفیت است که براساس نوع شرکت ها می تواند این وظیفه ها نیز متفاوت باشد، درادامه برخی از مهمترین وظایف کنترل کیفیت یا همان QC را مرور می کنیم.
طرح کنترل، سندی است که در آن تمام نقاط کنترلی محصولات درج می شود تا کارشناسان کنترل کیفیت با استناد به آن محصولات و قطعات را کنترل نمایند. این سند با بهره گیری از الزامات مشتری، استانداردها و تجارب سازمانی تهیه می شود.
در واحدهای کنترل کیفیت ابزارهای مختلفی استفاده می شود که این ابزارها بسته به نوع محصولات تولیدی و ماهیت کسب و کار متفاوت است. برخی از ابزارهای مرسوم که در بسیاری از شرکت ها دیده می شود عبارتند از:
بسیاری از شرکت ها مجهز به آزمایشگاه های کنترل کیفیت هستند که در این آزمایشگاه ها، کنترل ها و تست های مربوط به هر محصولی را انجام می دهند. دستگاه هایی مانند سختی سنج، کشش و....
نکته مهم که وجه مشترک همه ابزار آلات اندازه گیری مورد استفاده در کنترل کیفیت است، موضوع کالیبراسیون تجهیزات اندازه گیری است. بصورت کلی کالیبراسیون، اطمینان از صحت اندازه گیری ابزار است که می تواند در درون شرکت و یا توسط شرکت های ذیصلاح انجام شود.
مسئول تضمین کیفیت مسئولیت بررسی و رسیدگی و کنترل تمامی موارد مربوط به سیستم و فرایند را دارد. معمولا در شرکت هایی که استاندارد ایزو 9001 اجرا شده است واحد تضمین کیفیت وجود دارد.
واحد تضمین کیفیت ناظر بر اجرای سیستم مدیریت می باشد و این واحد باید تمام گزارشات دوره ای از روند سیستم را به مدیران مربوطه بدهد.
از دیگر وظایف تضمین کیفیت پیگیری شاخص ها و دستیابی به آن ها در واحدها و فرایندهای مختلف سازمان می باشد.
واحد تضمین کیفیت مسئولیت مدیریت و انجام ممیزی های داخلی در سازمان نیز بر عهده دارد.
با توجه به تعاریف ارئه شده متوجه تفاوت های بین کنترل کیفیت و تضمین کیفیت شده اید در واحد کنترل کیفیت تمرکز بر اقلام ورودی و محصولات و انطباق ها با الزامات استاندارد محصول می باشد و اما واحد تضمین کیفیت تمرکزش بر روی سیستم و انطباق و فرایندها با الزامات سیستمی ماندد ایزو 9001 می باشد.
کار کارشناس کنترل کیفیت، بررسی محصولات و فرآیندهای صنعتی برای مطابق بودن با استاندارد های کیفیت ملی و بین المللی مانند ISO 9000 است. همچنین ممکن است در راه اندازی و مدیریت سیستم های کنترل کیفیت شرکت ها کمک کنید.
ساعت کاری این متخصصان به صورت تمام وقت است. همچنین در بخش تولید گاهی شیفت های کاری که در شب ها و تعطیلات هستند، وجود دارد. بسته به نوع صنعت محیط کار کارشناس کنترل کیفیت می تواند اداره و شرکت یا آزمایشگاه و یا کارخانجات باشد.
در مثال های زیر نوع کار کارشناس کنترل کیفیت در صنایع مختلف توضیح داده می شود.
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.