در کلیه انبارهای دارویی می باید قفسه بندی فلزی نصب و از ظرفیت انبار در چند طبقه با استفاده از بالا بر استفاده شود.
کلیه اجناس و داروهای موجود در انبار دارویی که شامل: قرص، کپسول، شربت، آمپول، سرم، ضدعفونی کننده ها و لوازم پزشکی است باستی به نحو مطلوب طبقه بندی شوند و به هر کدام قسمت معینی از فضای انبار اختصاص داده و بر اساس تاریخ انقضاء در قفسه ها جا داده شوند. به طوری که داروهای با تاریخ مصرف نزدیک در جلو و به همین ترتیب بقیه در پشت آنها چیده شوند تا داروهایی که تاریخ مصرف کوتاه تری دارند، زودتر توزیع شوند. (FEFO- First Expired، First Out)
چیدن باید به گونه ای باشد که برداشتن آنها آسان بوده و به بقیه ضرر نرساند.
از نکات عمده در چیدن اجناس در قفسه ها توجه به وزن و حجم اجناس است به طوریکه اجناس کم حجم و سبک در طبقه های فوقانی قرار می گیرند.
چیدن صحیح کالا در انبار در بالا بردن راندمان و ایجاد نظم و کاهش هزینه ها و به خصوص وقت، بسیار مؤثر است.
حتی الامکان اجناس را نباید پخش چید بلکه بوسیله قفسه بندی و یا استفاده از پالت بر روی هم قرار داد، تا در مواقع خاص چون حریق یا تعمیرات لوله و سیم کشی و تعمیر سقف، بتوان فضای کافی در اختیار داشت.
قفسه ها بایستی طوری نصب شوند که اندازه ابعاد آن ضریبی از اندازه کالا باشد تا بتوان حداکثر بهره را از فضای داخل قفسه ها برد.
فاصله باید به گونه ای باشد که دو نفر به راحتی از آن عبور نمایند و در صورت استفاده از میزهای چرخدار و یا وسایل دیگر به اندازه کافی فضا باید وجود داشته باشد.
دفتر انبار باید جداگانه بوده و یا بوسیله دیوار و سقف شیشه ای از محوطه انبار جدا شود. برای هر دارو باید کارت موجودی داشته و موجودی روز با کارت تطبیق شده و چنانچه بتوانند در هر فاکتور فروش شماره سری ساخت دارو را نیز ثبت بنمایند ارجحیت دارد.
انبار جداگانه ای باید تدارک دیده شود و لیست ضایعات را تهیه کرد و در برنامه معدومی سالیانه قرار داد.
انبار مواد آتش زا و حلال های آلی باید خارج از ساختمان انبار بوده و با کلیه ساختمان ها فاصله داشته باشد و صرفاً جهت نگهداری مواد آتش گیر و مواد بخار بکار رود. این انبار باید دارای دیوارهای بتونی، آجری و سقف عایق باشد پنجره ها باید در ارتفاع بسیار بالا بوده و دیوارها و زیر درب فاقد درز و روزنه باشد. کلید برق باید ضدجرقه بوده و بیرون درب انبار قرار گیرد. داخل انبار دارای خبر دهنده (اعلان) حریق و سیستم اطفای حریق و تابلوی راهنمای آتش نشانی باشد. انبار باید مجهز به سیستم خنک کننده و یا هواکش های دائمی باشد که بادی بوده و کلید برق آنها در بیرون درب انبار و ضد جرقه باشد .
در صورت رعایت استانداردهای نگهداری دارو می توان مطمئن بود که شرایط نگهداری آنها مناسب بوده و داروها ازmکیفیت مطلوب برخوردار هستند .
حشرات و جوندگان داروها و بسته بندی آنها را می خورند و آسیب می رسانند تمیز کردن محل نگهداری داروها و نیز قرار ندادن غذا و نوشیدنی در این محل ها، باعث کاهش تمایل حشرات و جوندگان برای ورود به محلهای نگهداری داروها می شود. اگر جانورانی مانند موش مشکل اساسی برای انبارها بوجود آورند باید تمهیداتی صورت گیرد.
آب وسیله مناسبی برای خاموش کردن آتش های چوب و کاغذ است ولی در آتش سوزی هایی با منشأ جریان الکتریسیته کمک کننده نیست. وجود کپسول های آتش نشانی (که در دوره های مناسب شارژ شده است) در محل های مناسب (نزدیک درهای ورود و خروج) از اهمیت خاصی برخوردار است. در صورت عدم دسترسی به کپسول های آتش نشانی، سطلهای آماده شن جایگزین مناسبی برای آنهاست.
مهمترین مسئله وجود پرسنل آموزش دیده است.
بعضی از موادی که قابلیت اشتعال بالایی دارند ( مانند الکل ) ممکن است که در محل نگهداری داروها نگهداری شوند، باید جدا از داروها و نزدیک به ابزار اطفای حریق نگهداری شوند.
داروها بایستی cm ۱۰ بالاتر از سطح زمین و به فاصله cm ۳۰ از دیوارها و کارتن های دیگر و رعایت حداکثر ارتفاع cm ۲۵۰ نگهداری شوند.
با این کار از آسیب احتمالی ناشی از ورود آب، حیوانات جونده و خاک و گرد و غبار می توان پیشگیری نمود.
با حفظ فاصله cm ۳۰ از وسیله ها و سایر کارتن های دارویی، بازدید از کارتن ها، تمیز کردن فاصله بین آنها و جریان یافتن هوا بین محموله ها امکانپذیر می شود و امکان رفت و آمد در بین کارتن ها سبب می شود که نظافت محموله ها، خواندن برچسب ها و مشخص کردن محموله هایی که بر اساس تاریخ انقضای مصرف باید سریعتر توزیع شوند عملی تر شود.
بدیهی است که در انبارهای بزرگ پالت ها در مقایسه با قفسه ها بیشتر قابل استفاده هستند پالت ارزان قیمت است و با استفاده از آن حمل و نقل محموله های بزرگ به راحتی انجام می شود. پالت ها همینطور بیشترین فضای استاندارد را در مقایسه، با فضایی که اشغال می کنند، برای نگهداری محوله ها ایجاد می کنند. ارتفاع نگهداری محموله ها، چه با استفاده از پالت و چه بدون آن، نباید بیش ازcm ۲۵۰ شود. نگهداری محموله هایی با ارتفاع بیشتر از این سبب آسیب به کارتن های ردیف های پایین تر می شود. همچنین نگهداری محموله ها با این مقدار ارتفاع یا کمتر از این سبب آسیب کمتر به پرسنل محل نگهداری داروها در صورت سقوط کارتن ها خواهد شد.
نزدیکی داروها به سموم و مواد شیمیایی منجر به زودرس شدن تاریخ انقضای داروها می شود و بایستی به این نکته توجه شود.
منبع:shahriar.iums.ac.ir
