مهاجرت از ویندوز به لینوکس امری بسیار ساده است و در ابتدا چالش چندانی را در پیش روی کاربران قرار نمی دهد. با گذشت زمان مشکل اصلی، یعنی فقدان برنامه های محبوب بیشتر به چشم می خورد. عدم وجود نسخه اختصاصی اکسل در لینوکس، یکی از معضلاتی این چنینی است که کاربران را آزار می دهد.
لیبره آفیس
لیبره آفیس (LibreOffice) جایگزین مناسبی برای آفیس مایکروسافت در دنیای متن باز است که سال ها به خوبی پاسخگوی نیازهای کاربران لینوکس بوده است. اما گاهی اوقات احتمال دارد که به خوبی نتواند فایل هایی با فرمت های xls یا xlsx را بارگذاری کند. ممکن است کاربر برای سال های طولانی در حال کار با فایل موردنظر بوده باشد و چشم پوشی از اطلاعات داخل آن غیرممکن باشد. در چنین شرایطی استفاده از جایگزین های متن باز مایکروسافت آفیس مقدور نخواهد بود و تنها راه دسترسی به محتوای فایل، نصب اکسل در لینوکس به نظر می رسد.
کاربران در صورت نیاز می توانند به صورت مستقیم اقدام به نصب اکسل در لینوکس کنند. با این وجود برخی محدودیت ها در هنگام استفاده از اکسل در لینوکس گریبانگیر آن ها می شود. برای مثال رایانه های ضعیف تر با قدرت پردازشی نه چندان بالا نمی توانند به خوبی برنامه را اجرا نمایند یا ممکن است کاربران در هنگام چاپ کردن جداول و صفحات گسترده به مشکل برخورد کنند. در نتیجه به طور معمول توصیه می شود تا در ابتدا جایگزین های اکسل که به صورت اختصاصی برای لینوکس توسعه یافته اند، مدنظر قرار بگیرند و کاربر نتوانست با استفاده از آن ها، به رضایت مطلوب دست پیدا کند می تواند به سراغ مایکروسافت اکسل برود.
لیبره آفیس مشهورترین و محبوب ترین جایگزین نرم افزارهای مجموعه آفیس در لینوکس محسوب می شود که تفاوت چندانی با محصولات مایکروسافت ندارد. بسیاری از افرادی که به لینوکس مهاجرت می کنند، اختلاف محسوسی میان برنامه Calc لیبره آفیس و مایکروسافت اکسل مشاهده نخواهند کرد. البته از جنبه های منفی لیبره آفیس مانند عدم پشتیبانی گسترده از کلیدهای ماکرو و چاپ غیردقیق صفحات گسترده نیز نمی توان غافل شد؛ در نتیجه اگر وابستگی شدیدی به ماکروها دارید، بهتر است به سراغ Calc نروید.
نسخه تحت وب مایکروسافت آفیس می تواند در بسیاری از مواقع کاربردی واقع شود و استفاده از آن نیز رایگان است. بدون شک آسان ترین و موثرترین روش برای بهره گیری از اکسل در لینوکس، مراجعه به مایکروسافت آفیس آنلاین است که در تمامی توزیع ها هم قابل دسترس خواهد بود. همچنین به سخت افزار چندانی برای اجرای نرم افزار نیازی نیست و تنها با یک مرورگر و اتصال اینترنت می توان به امکانات متعدد آفیس دسترسی داشت. مرورگرهای مبتنی بر هسته کرومیوم (مانند کروم و اپرا) در کنار موزیلا فایرفاکس برای مراجعه به آفیس آنلاین ایده آل هستند.
یکی از روش های محبوب دیگر در نزد کاربران برای استفاده از اکسل در لینوکس، بهره گیری از ماشین مجازی (Virtual Machine) است که در رایانه ها و لپ تاپ های میان رده یا قدرتمند قابل اجرا خواهد بود. با این حال اگر دستگاه از قدرت پردازشی کافی برخوردار نباشد، چنین حالتی نمی تواند تجربه دلچسبی به همراه داشته باشد. به طور معمول سیستم های دارای پردازنده های سری Core i5 اینتل می توانند به خوبی از ماشین مجازی پشتیبانی کنند؛ اما پردازنده های ابتدایی تر مانند Core i3 و Dual Core در کنار تراشه های ARM نمی توانند از پس بار پردازشی بربیایند.
خوشبختانه امکان نصب نرم افزارهای مختص به ویندوز در لینوکس وجود دارد و اکسل نیز از این قاعده پیروی می کند. البته در برخی موارد می توان برنامه ها را به صورت Native نصب کرد؛ درحالی که سایر موارد نیاز به شبیه ساز (Emulator) خواهند داشت. برای مثال نرم افزار قدیمی MS-DOS می توان به صورت مستقیم در لینوکس، ویندوز و مک اواس از طریق DOSBox اجرا شود که یک شبیه ساز MS-DOS محسوب می شود. همچنین سایر برنامه ها نیز با استفاده از ابزار شبیه ساز مناسب، در سایر سیستم عامل ها هم قابل استفاده خواهند بود.
برای نصب لینوکس در اکسل، ابتدا به نسخه قابل نصب نرم افزار در کنار Wine و PlayOnLinux نیاز خواهید داشت. برنامه های گفته شده در واقع نوعی اپ استور و مدیریت کننده دانلود نرم افزار ها هستند که می توانند محصولات اختصاصی سایر سیستم عامل ها را ارائه کنند. با جستجو در آن ها می توانید نرم افزارهای غیربومی موجود برای لینوکس را پیدا کرده و سازگاری نسخه فعلی آن ها را بسنجید.
درون برنامه PlayOnLinux می توانید آخرین نسخه منتشر شده از مایکروسافت اکسل که قابلیت اجرا در لینوکس را دارید، پیدا کنید. در هنگام نگارش این مطلب، نسخه ۲۰۱۶ اکسل آخرین گزینه سازگار با لینوکس بوده است؛ درحالی که نسخه های جدیدتری مانند ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ در اختیار کاربران ویندوز قرار دارند.
البته برای بهره مندی از پایداری بیشتر در هنگام کار با برنامه، توصیه می شود از نسخه های قدیمی تر استفاده کنید؛ زیرا فرصت بیشتری برای بهینه سازی آن ها با لینوکس وجود داشته است. همچنین فراموش نکنید که باید فایل نصبی نسخه مورد نظر همراه با لایسنس قانونی برنامه را در اختیار داشته باشید. Wine می تواند از فایل هایی با فرمت exe (فرمت نصب بسته مخصوص ویندوز) و iso پشتیبانی به عمل آورد.
در بسیاری از توزیع های اخیر لینوکس، نرم افزارهای Wine و PlayOnLinux به صورت پیش فرض نصب شده اند. اگر می خواهید از وجود برنامه های گفته شده روی سیستم خود مطمئن شوید، می توانید منوی اپلیکیشن ها را باز کرده و سپس قسمت Games را پیدا کنید. همچنین احتمال دارد که موارد گفته شده در بخش Accessories قرار گرفته باشند.
اگر دو نرم افزار مذکور را روی سیستم خود نداشته باشید، می توانید به صورت دستی اقدام به نصب آن ها کنید که از طریق پکیج منیجر پیش فرض توزیع های لینوکس قابل دسترس هستند. تنها کافی است عناوین هریک را جستجو کنید و از دستور Install بهره ببرید.
پس از دریافت Wine و PlayOnLinux زمان نصب برنامه های ویندوز (اکسل در این مورد) فرا می رسد. ابتدا PlayOnLinux را باز کرده و سپس روی Install a program کلیک کنید تا ابزار جستجو باز شود. در ادامه به دنبال فایل نصبی مایکروسافت اکسل بگردید و آن را انتخاب نمایید.
برای اجرای صحیح فرایند نصب اکسل در لینوکس، به نرم افزار Winbind هم نیاز خواهید داشت که می تواند فرایند احراز هویت حساب های کاربری مایکروسافت و لایسنس برنامه را برعهده بگیرد. برای دریافت برنامه گفته شده، ابتدا ترمینال را باز کنید و سپس دستور زیر را تایپ نمایید.
sudo opt install playonlinux winbind -y
پس صبر کنید تا مراحل نصب به اتمام برسند و در نهایت دوباره به PlayOnLinux بازگردید. روی Install کلیک کنید و سپس صبر نمایید تا ابزار نصب مایکروسافت آفیس اجرا شود. در میان لیست، Microsoft Excel 2016 را انتخاب نمایید و در نهایت دوباره Install را بزنید. موافقت با شرایط استفاده از نرم افزار (EULA) ضروری خواهد بود و در نهایت دوباره روی Install کلیک کنید.
اکنون صبر کنید تا پیش زمینه های لازم برای نصب صورت گیرد و در نهایت گزینه نصب فونت های مایکروسافت نمایش داده شود که ممکن است برای برخی از کاربران کاربردی به نظر برسد. در نهایت اینستالر Excel Viewer اجرا می شود و ممکن است برخی پیغام های خطا را نمایش دهد. گزینه های پیش فرض را در هنگام نصب انتخاب کرده و فرایند نصب را به اتمام برسانید.
توجه داشته باشید با نصب Excel Viewer همچنان نمی توانید صفحات گسترده جدیدی ایجاد کنید، بلکه تنها ابزاری برای مشاهده یا چاپ فایل های آماده به شمار می رود. اگر شورت کات برنامه روی دسکتاپ ایجاد نشده باشد، می توانید با مراجعه به PlayOnLinux گزینه اجرای نرم افزار را مشاهده کنید.
به لطف امکانات نرم افزار Wine، امکان اجرای بسیاری از اپلیکیشن ها و بازی های ویندوز در لینوکس فراهم شده است. همچنین به کمک PlayOnLinux می توان پیکربندی های مورد نیاز و سایر ابزارهای جانبی برای اجرا صحیح برنامه را در اختیار داشت. اگرچه باید اشاره کرد که همچنان استفاده از ماشین بازی می تواند گزینه ای آسان تر باشد که تجربه روان تری را برای کاربر ایجاد می نماید.
اگر نیازی به ایجاد صفحات گسترده با مایکروسافت اکسل ندارید و از جایگزین های متن باز استفاده می کنید، بهتر است به سراغ نصب اکسل در لینوکس نروید و به جای آن، از جایگزین هایی مانند Excel Viewer استفاده کنید که امکان مشاهده و چاپ فایل های اکسل را فراهم می کند. البته در بیشتر مواقع، نرم افزارهای لیبره آفیس و اوپن آفیس می توانند به آسانی از پس باز کردن و ویرایش فایل های دارای فرمت اکسل مایکروسافت بربیایند.
منبع: دیجیاتو
