مدل اسکور سرواژه عبارت Supply-Chain Operations Reference Model (SCOR) به معنای مدل مرجع عملیات زنجیره تامین است. مدل SCOR به عنوان اولین چارچوب کلی برای ارزیابی و بهبود مدیریت وعملکرد زنجیره تأمین به شمار می رود. این مدل دارای تعاریف استاندارد، واژه شناسی و واحدهای اندازه گیری بسیار وسیعی برای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین می باشد. این مدل مرجع به منظور طراحی، ارزیابی ومقایسه ویژگی های خاص فرآیندهای زنجیره تأمین در سازمان های مختلف در ساختاری مشخص به وجود آمده است. این ساختار مشخص باعث می شود تا سازمان ها بتوانند از تکنیک های برتر در راستای بهبود عملکرد زنجیره تأمین خود استفاده کنند.
مدل SCOR اولین مدلی است که از آن می توان برای پیکر بندی زنجیره تأمین براساس استراتژی تجاری استفاده کرد. این مدل توصیفی مشخص و غیر مبهم از هزاران فعالیت زنجیره های تأمین ارائه می کند. همچنین رویه ارزیابی عملکردی و ابزار کمکی مناسب هر فعالیت نیز در این مدل ارائه شده است. مدل مرجع عملیاتی باعث می شود تمام قسمت ها و سازمان های درگیر در زنجیره تأمین یکپارچه برای افزایش بهره وری همکاری نمایند.
مدل SCOR مفاهیم شناخته شده مهندسی مجدد، مطالعات تطبیقی و ارزیابی عملکرد را در قالبی میان کاربردی به صورت یکپارچه ارائه می کند. ورودی این مدل وضعیت موجود (AS-IS) وخروجی آن وضعیت بهبود یافته مطلوب (To-Be) است. این مدل راهکاری برای کمی نمودن عملکرد شرکت های مشابه بیان می کند و اهداف داخلی سازمان را براساس نتایج بهترین در رده تعیین می کند. همچنین تکنیک ها و راه حل های نرم افزاری لازم برای دستیابی به این عملکرد را نیز ارائه و مدیریت می کند.
مدل SCOR بر پایه پنج فرایند مشخص مدیریتی در زنجیره تامین بنا شده است:
برنامه ریزی شامل کلیه فرایندهای مرتبط با توازن عرضه و تقاضا جهت توسعه کاری و تطابق مناسب با نیازهای منبع یابی، تولید و تحویل می شود.
کلیه فرایندهایی که برای تحصیل کالا و خدمات جهت مواجهه با تقاضای واقعی یا برنامه ریزی شده صورت می گیرد در قالب فرایند تامین مطرح می گردد.
این فرایند شامل فرایندهای انتقال محصول به موقعیت نهایی برای مواجهه با تقاضای واقعی یا برنامه ریزی شده را شامل می گردد.
این فرایند شامل فرایندهای مربوط به آماده سازی محصول یا خدمت برای ارضای تقاضای واقعی یا برنامه ریزی شده (مدیریت سفارشات، مدیریت حمل و نقل و مدیریت توزیع) می شود.
کلیه فرایندهای مرتبط با بازگردانی کالا یا دریافت کالای برگشت خورده به هر دلیلی در این فرایند تعریف می شود. این فرایند در دو حوزه استفاده می شود: یکی در ارتباط با بازگشت مواد اولیه دریافتی از منابع و دیگری بازگرداندن محصولات معیوب از مشتریان است.
فرایند پشتیبانی شامل فعالیت های مرتبط با مدیریت زنجیره تامین است که شامل مدیریت قوانین کسب و کار، مدیریت عملکرد، مدیریت داده، مدیریت منابع، مدیریت امکانات، مدیریت شبکه زنجیره تأمین، مدیریت خطرات موجود در سازمان و مدیریت برنامه های تطبیقی می شود.
مدل SCOR بایستی به طور دقیق نشان دهد که چگونه یک پیکربندی زنجیره تامین بر مدیریت فرایندها و کاربردها تاثیر می گذارد. این مدل اذعان دارد که هر زنجیره تامین پایه عبارتست از یک زنجیره از فرایندهای اجرایی تامین، تولید و ارسال.
این مدل از تأمین کنندگان تأمین کنندگان تا مشتری مشتریان قابل تعمیم است. در این محدوده مدل SCOR شامل موارد زیر است:
تمام مبادلات مشتری، از ورود سفارش تا دریافت رسید پرداخت
تمام مبادلات محصول (محصولات فیزیکی وخدمات) از تأمین کنندگان تأمین کنندگان تا مشتری مشتریان شامل تجهیزات، قطعات یدکی، مواد فله، نرم افزار و …
تمام مبادلات بازار، از میزان تقاضا تا پاسخگویی به آن ها
با وجود این مدل SCOR تلاشی برای توضیح فرآیندهایی نظیر بازاریابی و فروش، ایجاد تقاضا، توسعه تحقیقات وفناوری، توسعه محصولات وبرخی اجزاء خدمات بعد از فروش مشتری نمی کند. همچنین SCOR موارد کیفیت، تکنولوژی اطلاعات، مدیریت (غیر از مدیریت زنجیره تأمین) را در نظر می گیرد ولی مستقیما به آن ها اشاره نمی کند. در نسخه شماره 10مدل SCOR که آخرین نسخه آن می باشد بخش نیروی انسانی که در رابطه با آموزش ها ومهارت های مورد نیاز نیروی انسانی زنجیره تأمین می باشد، اضافه شده است.
مدیر زنجیره تامین (Supply Chain Manager)، مسئولیت مدیریت فرایند تامین کالا و خدمات در یک سازمان را بر عهده دارد. وظایف این شخص شامل برنامه ریزی، مدیریت و کنترل فرایند تولید، توزیع، حمل ونقل، انبارداری، خرید و تامین مواد اولیه و موارد دیگر مرتبط با زنجیره تامین است.
کتاب مدیریت زنجیره تامین؛ مدل ها، فرایندها، شاخص های عملکردی و نرم افزارها
نویسنده: مجتبی سلیمانی سه دهی، نادر غفاری نسب
ناشر: انتشارات شرکت چاپ و نشر بازرگانی
کتاب مدیریت زنجیره تامین بین الملل و واردات
نویسنده: وحید ناصحی فر، سعید عسکری ماسوله، مهناز لاری
ناشر: انتشارات شرکت چاپ و نشر بازرگانی
کتاب مدیریت زنجیره تامین الکترونیک تئوری ها و کاربردها
نویسنده: سجاد شکوهیار، آناهیتا صفاجو
ناشر: انتشارات شرکت چاپ و نشر بازرگانی
راهکارها و مفاهیم کتاب حاضر برای مدیران و فعالان حوزه کسب وکارهای مختلف مناسب خواهد بود.
برای بهبود مدل SCOR و بهبود کارایی زنجیره تامین، می توان از چندین روش مختلف استفاده کرد. در زیر، چندین روش بهبود مدل اسکور در زنجیره تامین را آورده ایم:
این روش شامل استفاده از فناوری های نوین، اطلاعات جدید و رویکردهای نوین برای سازماندهی فرایندها در زنجیره تامین است. با اعمال این روش ها، می توان بهبودهای قابل توجهی در کارایی و کیفیت زنجیره تامین داشت.
این روش ها به روز شده و با توجه به نیازها و تغییرات بازار، طراحی و اجرا می شوند. این روش ها به طور کامل با مدل SCOR سازگار بوده و نتایج قابل اعتمادی را ارائه می دهند.
این روش ها سال ها در زنجیره تامین مورد استفاده قرار گرفته اند و به دلیل اثبات کارایی خود، از اعتبار بالایی برخوردارند. با استفاده از این روش ها، می توان بهبودهای مداومی در کارایی و عملکرد زنجیره تامین داشت.
روش هایی که به طور مداوم مورد استفاده بوده و اکنون منسوخ شده اند، باید کاهش یابند و جای خود را به روش های جدید و به روز دهند. این اقدام باعث بهبود عملکرد و کارایی زنجیره تامین خواهد شد.
به طور کلی، استفاده از این روش ها به شرکت ها کمک می کند تا مدل SCOR خود را بهبود داده و عملکرد بهتری را در زنجیره تأمین خود مشاهده کنند. منظور از یک فرایند SCOR خوب، فرایندی است که جاری، ساختار یافته، اثبات شده و قابل تکرار باشد و باعث بهبود عملکرد و کارایی زنجیره تامین شود.
